Rozliczanie PIT-u – co i jak z podatkiem?

Wkraczamy w okres, gdy wszyscy obywatele Polski stają przed wyzwaniem związanym z rozliczeniem podatkowym. Dla wielu osób może to wiązać się ze stresem, dlatego warto już teraz rozpocząć przygotowania i zgłębić kilka istotnych kwestii dotyczących rozliczenia PIT. Choć ogólne zasady mogą wydawać się skomplikowane, z właściwą wiedzą i odpowiednim przygotowaniem nie ma powodu do obaw. Zapraszamy do odkrycia krok po kroku kluczowych aspektów, które ułatwią ten proces i sprawią, że podatkowe rozliczenie stanie się proste.

PIT to skrót od angielskiej nazwy Personal Income Tax — bezpośredni podatek dochodowy, któremu podlegają osoby fizyczne. PIT-em jest również nazywany druk udostępniany przez Ministerstwo Finansów, używany przez podatników do złożenia deklaracji.

Czy każdy musi złożyć rozliczenie PIT? 

Każdy podatnik, który otrzymał w 2023 roku przychody podlegające podatkowi dochodowemu musi złożyć odpowiednią deklarację PIT. 

Podatnik, który nie uzyskał przychodów w ciągu roku podatkowego lub uzyskał zwolnione z opodatkowania, nie musi składać deklaracji PIT.

Tradycyjnie w urzędzie, czy elektronicznie? Jak złożyć deklarację?

Podatnicy w 2024 roku mają możliwość wyboru metody rozliczenia deklaracji podatkowej. Nadal można samodzielnie wypełnić deklarację PIT na papierze i dostarczyć ją osobiście do urzędu skarbowego lub wysłać pocztą. Tradycyjna metoda jest jednak czasochłonna i bardziej podatna na błędy. Zdecydowanie prostszym, szybszym i efektywniejszym rozwiązaniem jest skorzystanie z elektronicznych form rozliczenia. Podatnik może wybierać spośród:

  • rządowej usługi Twój e-PIT,
  • komercyjnych programów do rozliczeń PIT,
  • aktywnych druków e-deklaracje.

Dzięki elektronicznym metodom rozliczenia, proces staje się bardziej wygodny i mniej podatny na potencjalne błędy. Podatnicy coraz rzadziej wybierają papierowe druki do rozliczenia PIT — częściej składają zeznanie podatkowe w formie elektronicznej.

Uwaga! Wysyłając rozliczenie PIT pocztą do urzędu skarbowego, warto wybrać list polecony za potwierdzeniem odbioru przez urząd.  Warto także zostawić w pamięci komputera UPO (urzędowe potwierdzenie odbioru) wysłania rozliczenia PIT drogą elektroniczną. W razie wszelkich problemów, awarii strony internetowej podatnik będzie mógł wykazać dowód wysłania zeznania podatkowego.

Dokumenty potrzebne do rozliczenia PIT 2024

Przed przystąpieniem do procesu rozliczenia PIT 2024, należy zebrać wszystkie istotne dokumenty, które będą potrzebne podczas wypełniania deklaracji. 

Oto lista dokumentów dla osoby fizycznej: 

  • numer PESEL,
  • adres podatnika,
  • data urodzenia,
  • kwota przychodu za rok 2023. 

Rozliczenie działalności gospodarczej prowadzonej w roku 2023 r. będzie wymagało przygotowania: 

  • numeru NIP,
  • książki przychodów i rozchodów,
  • ewidencji przychodów w przypadku ryczałtowców,
  • remanentu,
  • dokumentów potwierdzających poniesione koszty,
  • ewidencji wyposażenia,
  • ewidencji środków trwałych,
  • karty przychodów pracowników.

Chcąc przekazać 1,5% podatku na rzecz wybranej organizacji pożytku publicznego należy znać jej numer KRS. 

Na którym formularzu należy rozliczyć PIT 2024? 

Nie każdy z nas ukończył kurs rachunkowości, nie każdy prowadzi też działalność gospodarczą. Osoby niezaznajomione z drukami dotyczącymi deklaracji podatkowej często mają wątpliwości odnośnie wybrania odpowiedniego druku do złożenia zeznania PIT.

Wybór druku PIT nie jest dobrowolny — zależy od źródeł uzyskiwanego dochodu.

Poniżej przedstawiamy formularze PIT wraz z wyjaśnieniem, w jakich przypadkach należy ich użyć do deklaracji podatkowej.

Formularz PIT-37— gdy pracujesz na etacie 

PIT-37 to najpopularniejszy druk, składany przez podatników osiągających przychód wyłącznie za pośrednictwem płatników. Umożliwia rozliczenie przychodów z tytułu umowy             o pracę, umowy zlecenie czy umowy o dzieło. W tym celu niezbędne jest uzyskanie od płatnika druku PIT-11. 

PIT-37 wybierają także emeryci, którzy pragną skorzystać z przysługujących im ulg.

PIT-37 może służyć zarówno do rozliczenia indywidualnego, jak i wspólnego z małżonkiem czy dla osób samotnie wychowujących dzieci.

Formularz PIT-36

Formularz PIT-36 wybierają podatnicy, którzy osiągnęli przychód bez pośrednictwa płatnika. Najczęściej wybierają ją osoby prowadzące działalność gospodarczą, które jako formę rozliczenia wybrały zasady ogólne. Formularz PIT-36 wypełniają także podatnicy, którzy: 

  • uzyskujący dochody z najmu opodatkowanego na zasadach ogólnych,
  • osiągający dochody z zagranicznych źródeł,
  • prowadzący działalność rejestrowaną.

Formularz PIT-36L

Formularz PIT-36L przeznaczony jest dla podatników prowadzących działalność gospodarczą i stosujących podatek liniowy. 

Formularz PIT-28 

PIT-28 przeznaczony jest dla przedsiębiorców rozliczających się na zasadzie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Wybiorą go także wspólnicy spółek cywilnych oraz jawnych oraz podatnicy rozliczający przychód z tytułu najmu, dzierżawy. 

Formularz PIT-38 

Przy pomocy druku PIT-38 rozliczają się podatnicy, którzy osiągnęli przychód z tytułu zbycia papierów wartościowych, udziałów w spółkach, pochodnych instrumentów finansowych.

Formularz PIT-39 

PIT-39 składają podatnicy, którzy osiągnęli przychód z tytułu odpłatnego zbycia: 

  • nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
  • spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
  • prawa wieczystego użytkowania gruntów.

Dotyczy to budynków i gruntów, które zostały nabyte lub wybudowane pięć lat wstecz.

Formularz PIT-16A 

PIT-16A przeznaczony jest dla podatników rozliczających się w formie karty podatkowej. 

Rozliczenie dochodów zagranicznych jest obowiązkowe 

W sytuacji, gdy podatnik otrzymuje dochody od pracodawcy spoza Polski, jednocześnie mając miejsce zamieszkania na terenie Rzeczypospolitej Polskiej lub pracując za granicą, może być zobowiązany do złożenia tzw. formularza PIT/ZG, w zależności od kraju, z którego pochodzą te dochody. Proces rozliczenia podatkowego z zagranicznych przychodów polega na dołączeniu wspomnianego formularza PIT/ZG jako załącznika do innych deklaracji podatkowych, takich jak PIT-36 czy PIT-38. Ważne jest złożenie tego załącznika dla każdego kraju, z którego pochodzą dochody zagraniczne.

W przypadku małżeństw, które osiągają dochody za granicą, konieczne jest indywidualne składanie formularza PIT/ZG, niezależnie od tego, czy dokonują wspólnego rozliczenia podatkowego.

Do kiedy należy rozliczyć PIT w 2024 roku?

Terminy uzależnione są od rodzaju składanej deklaracji. W 2024 roku podatnik musi złożyć rozliczenie podatkowe: 

  • do 28 lutego 2024 przy deklaracji PIT-16A,
  • do 30 kwietnia 2024 przy deklaracji PIT-36, PIT-37, PIT-36L PIT-38, PIT-28.

Mimo że na rozliczenie podatkowe pozostało jeszcze sporo czasu, zdecydowanie nie warto odkładać tego na ostatnią chwilę. Co się stanie, jeśli podatnik nie złoży deklaracji w ustawowym terminie? Należy pamiętać, że niezłożenie formularza PIT w wymaganym czasie podlega karze. Konsekwencją tego zaniedbania może być nałożenie grzywny pieniężnej w ramach postępowania podatkowego.

Aby uniknąć tych nieprzyjemnych konsekwencji należy czym prędzej naprawić błąd składając "czynny żal”. Ten dokument może pomóc uniknąć kary, jednak warunkiem koniecznym jest złożenie go wraz z deklaracją PIT w urzędzie skarbowym przed wezwaniem do złożenia zeznania rocznego. W przypadku ewentualnej niedopłaty podatku, konieczne jest uregulowanie zobowiązań, wraz z odsetkami naliczonymi za każdy dzień zwłoki.

Termin otrzymania zwrotu nadpłaconego podatku

Urzędy skarbowe zostały zobowiązane do dochowania maksymalnych terminów zwrotu, zależnie od formy, w jakiej podatnicy przekażą swoje deklaracje podatkowe.

  1. Podatnik, który deklaracje przekazał elektronicznie, otrzyma zwrot do 45 dni od daty złożenia deklaracji PIT,
  2. Podatnik, który deklarację złożył w innej formie np. papierowej, otrzyma zwrot do 3 miesięcy od daty złożenia PIT,
  3. Podatnicy będący jednocześnie posiadaczami Karty Dużej Rodziny poczekają najkrócej. Ministerstwo Finansów zobowiązuje bowiem naczelników urzędów skarbowych do tego, by zwroty takie realizowane były nie później niż w terminie 30 dni od dnia złożenia deklaracji.

Najpopularniejsze ulgi podatkowe 2024

Ulga podatkowa zmniejsza wysokości podatku PIT. W ramach ulg podatkowych istnieje możliwość dokonania dwóch rodzajów odliczeń: odliczenia od dochodu oraz odliczenia od podatku, które zmniejsza wysokość samej kwoty podatku. Wypełniając PIT, warto pamiętać o skorzystaniu z wszystkich przysługujących ulg i odliczeń, aby uzyskać maksymalny zwrot lub zapłacić minimalny podatek.

  • Ulga na dziecko zwana prorodzinną jest najczęściej występującym odliczeniem podatkowym w rozliczeniu PIT. 
  • Ulga dla rodzin 4+ 
  • Ulga dla młodych do 26. roku życia 
  • Za pracę za granicą (abolicyjna)
  • Ulga podatkowa na robotyzację
  • Ulga na zabytki 
  • Ulga na marketing produktu
  • Ulga na stworzenie nowego produktu
  • Ulga na inwestycję w spółkę alternatywną
  • Ulga na terminal płatniczy 
  • Ulga na związki zawodowe
  • Ulga na termomodernizację
  • Ulga na IKZE 
  • Ulga na badanie i rozwój (B+R)
  • Ulga na leki i ulga na sprzęt rehabilitacyjny
  • Darowizny na  cele kultu religijnego
  • Darowizny na organizacje pożytku publicznego
  • Ulga dla krwiodawców 
  • Ulga na Internet
  • Odliczenie straty podatkowej
  • Ulga na złe długi

 

W najnowszym wpisie poruszyliśmy wszystkie podstawowe kwestie dotyczące rozliczenia podatku PIT. Mając dokumenty, wiedzę o terminach, ulgach bez trudu można złożyć deklarację podatkową np. przez rządową platformę e-PIT. W razie wątpliwości lub skomplikowanej sytuacji warto skorzystać z pomocy biura rachunkowego, lub zasięgnąć porady ekspertów, którzy pomogą skutecznie przebrnąć przez proces rozliczania PIT. Dzięki wsparciu możemy być pewni, że nasze rozliczenie będzie zgodne z obowiązującymi przepisami, co przekłada się na spokojny sen podczas sezonu podatkowego 2024.